Vandaag 10 december, Internationale Mensenrechtendag, publiceert Principle 17 het rapport “Transzorg in Nederland”, met de uitkomsten van het onderzoek naar hoe transgenders de transzorg in Nederland ervaren. Want trans(zorg)rechten zijn mensenrechten. Het rapport laat ondubbelzinnig zien dat het Nederlandse zorgmodel voor transgenders op meerdere punten strijdig is met de mensenrechten. Ook komt de geboden transzorg onvoldoende tegemoet aan de wensen van zorgvragers.

Transzorg

Uit het rapport “Transzorg in Nederland” blijkt onder meer dat 43% van de respondenten negatieve ervaringen heeft. Ook ervaren respondenten grote starheid in het medische proces, en een gebrek aan zelfbeschikking. Problemen die veelvuldig worden gemeld zijn: zeer lange wachttijden en een respectloze bejegening (naam- en genderaanduiding), en weinig kennis en inzicht jegens non-binaire genders (noot) . De ontevredenheid betreft dus heel basale kenmerken van de geboden zorg. Dit rapport laat zien dat het geen individuele uitzonderingen betreft, maar dat het om een breed gedragen gevoel gaat, onder veel transgender zorgvragers.

Zorgdromen

Het onderzoek vroeg de deelnemers ook naar hun zorgdromen: hoe ziet ideale transzorg er volgens hen uit? Eén van de respondenten antwoordde treffend: “Je zou cismensen (noot) niet hoeven te overtuigen dat je trans bent, om zorg te mogen ontvangen.” Ook mag enorm psychisch lijden niet de basis zijn, want niet alle transgenders die behandeling nodig hebben, zijn depressief of getraumatiseerd. Deelnemers willen serieus genomen worden in hun wensen en niet via een (onnodige) psychiatrische diagnose behandeld worden. Zorgverleners moeten in hun opleiding leren over genderdiversiteit, en er moet vooral ook andere zorg beschikbaar komen. Respondenten gaven veelvuldig aan goede psychosociale zorg te missen.

Mensenrechten

Dat de huidige praktijk strijdig is met mensenrechten bleek vorige week opnieuw. Toen riep Onafhankelijk Deskundige van de VN voor SOGI (noot) discriminatie, prof. Vitit Muntharborn, tijdens de ILGA wereldconferentie in Bangkok, dat transzorg beschikbaar moet zijn én gedepathologiseerd. Het gaat immers om menselijke diversiteit, niet om een stoornis.

Vervolg

Met dit rapport wil Principle 17 politiek, verzekeraars en zorgverleners overtuigen dat het anders moet, én ook anders kan. Niet alleen dienen zorgverleners de wensen van transgender zorgvragers serieus te nemen, maar ook willen transgenders als volwaardige gesprekspartner meepraten over de (her)inrichting van de Nederlandse transzorg.

  Rapport ‘Transzorg in Nederland’ (pdf, 32 pagina’s, 763 kb).